De hervormingen die België in het kader van de begroting doorvoert op het vlak van pensioenen, belastingen, arbeidsmarkt en gezondheidszorg zijn "een stap in de goede richting" en "moeten standvastig worden doorgevoerd", maar ze zullen niet volstaan om de begrotingstekorten voldoende terug te dringen en de stijging van de schuld te stoppen. Dat zegt het IMF in het kader van zijn jaarlijkse missie aan ons land.
De internationale instelling stuurt jaarlijks een team om de gezondheid van de Belgische economie te meten. Dat team, onder leiding van de Fransman Jean-François Dauphin, was de voorbije twee weken in ons land en nam dus ook de jongste begrotingsmaatregelen van de regering-De Wever op in zijn evaluatie.
Belangrijkste vaststelling: de Belgische economie toont veerkracht, maar blijft tegelijk kwetsbaar. Er blijven structurele begrotingstekorten die de overheidsschuld verder doen oplopen, al zeker tot 2030. Tegelijk zijn er globale risico's zoals geopolitieke spanningen of handelsconflicten, en de zekerheid dat door de vergrijzing de kosten voor de overheid zullen oplopen en het economische groeipotentieel zal vertragen. Daarbovenop komen nog de kosten voor de groene transitie en voor defensie. "Zonder hervormingen wordt het Belgische sociaal model onhoudbaar", waarschuwde Dauphin op de persconferentie. Hij wees er ook op dat zonder hervormingen er mogelijk nog zwaarder zal moeten ingegrepen worden in de toekomst. "We zien voorbeelden hiervan op het internationale toneel."
Het IMF pleit dus voor extra maatregelen. Bijvoorbeeld op het vlak van belastingen suggereert de instelling om de verschuiving van belasting op arbeid naar kapitaal "zorgvuldig te plannen", om te vermijden dat een vroegtijdige verlaging van belasting op arbeid tot een groter begrotingstekort zal leiden. Voor de vermogenswinstbelasting stelt het IMF voor om "de vrijstellingsdrempel te verlagen" en zo meer inkomsten te genereren. Die drempel ligt nu op 10.000 euro vrijstelling per persoon per jaar.
Het IMF geeft toe dat de belastingdruk in België hoog ligt, maar wijst tegelijk ook op de vele "belastinguitgaven". Het gaat dan om subsidies en fiscale vrijstellingen, goed voor 38 miljard euro (6 procent van het bbp) per jaar, berekende het IMF. "Die zouden moeten worden verminderd door bepalingen te schrappen die inefficiënt zijn of niet langer een beleidsprioriteit vormen", staat in het rapport. Als voorbeeld verwees Dauphin naar het systeem van de bedrijfswagens of naar de flexi-jobs. "Beter zou men de RSZ-bijdragen uniformiseren", klonk het.
Daarnaast pleit het IMF ook voor meer coördinatie tussen de federale overheid en de gewesten, bijvoorbeeld op het vlak van overheidsinvesteringen. Voor wat de begroting betreft, zouden de doelstellingen "bindend" moeten worden voor de gewesten en gemeenschappen, en zouden zij verantwoording moeten afleggen "bijvoorbeeld door middel van financiële sancties".
Op het vlak van de pensioenen is er de vaststelling dat de lopende hervorming "een essentiële stap is" die de kosten vertraagt. Maar de pensioenuitgaven zullen nog altijd oplopen tot 12,2 procent van het bbp en "dus zijn er verdere hervormingen nodig". In zijn rapport formuleert het IMF echter geen concrete suggesties. "Laat ons eerst de impact van de bestaande maatregelen evalueren", merkte Dauphin op.
De hervormingen op de arbeidsmarkt, met onder meer de beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd, wil het IMF aanvullen met "meer investeringen in opleiding" en meer inspanningen "om de versnippering tussen de gewesten tegen te gaan".
Inzake het loonvormingsbeleid herhaalt het IMF zijn kritiek op enerzijds de automatische loonindexering (die een ondergrens oplegt) en anderzijds de loonnormwet van 1996 (die een bovengrens creëert). Het systeem is volgens de instelling niet efficiënt om bijvoorbeeld tekorten in bepaalde sectoren op te vangen en gaat dus best op de schop. Maar als dat te verregaand zou zijn, stelt het IMF een aantal "eerste stappen" voor. Zoals het uitbreiden van de vergelijksbasis in de loonwet (die bepaalt hoeveel de lonen mogen stijgen, red.) of het permanent maken van de indexering tot een bepaalde drempel (wat de regering-De Wever wil doen in 2026 en 2028).
Het IMF verwacht dat de Belgische economie in 2026 met ongeveer 1 procent zal groeien en de inflatie onder de 2 procent zal blijven, aldus Dauphin. Op middellange termijn - als het effect van de Amerikaanse importtarieven zou zijn uitgedoofd - gaat men uit van een potentiële groei met 1,3 procent.
bron: belga
Delen via e-mail